Door: Joost Saris

Asfalt, asfalt en nog eens asfalt. Dat was jaren de wens van bewoners in bestaande wijken op Aruba. In een bestaande bario (= wijk in Papiamento) zijn vaak zandwegen aanwezig of een zandstrook naast de asfaltweg. Door de droogte en wind geeft dit veel stof overlast. Asfalt in plaats van zand, lost dit stofprobleem voor een groot deel op. Maar ook als het een keer regent, dan zorgt asfalt voor minder overlast. Want áls het regent op Aruba, dan regent het hard en veel. Verdere uitleg is denk ik niet nodig om te begrijpen hoe een zandweg er dan uitziet.

De wens van bewoners voor meer asfalt, is daarom begrijpelijk. Maar is het esthetisch een verfraaiing of verbetering voor de wijk? Daar mag over getwist worden. Maar zoals alles heeft ook deze oplossing nadelen; auto’s gaan harder rijden, regen kan niet weg, geen onderscheid van ‘rijbaan’ auto, fiets, voetganger en parkeren. Maar blijkbaar wogen voor lange tijd de voordelen zwaarder dan de nadelen.

Straat en stoep van asfalt (bario Ponton)

Een aantal jaren geleden is er een “nieuw” materiaal toegepast, namelijk de klinker. Gewoon de “ouderwetse” betonklinker. De toepassing van klinkers had meerdere redenen. De klinker, in combinatie met asfalt voor de straat, geeft een duidelijke scheiding aan tussen de verschillende functies zoals rijbaan auto’s, parkeren en stoep voor voetgangers. Dit maakt het veiliger om ‘over straat’ te lopen of fietsen. Fietsen en wandelen op Aruba wordt veel te weinig gedaan, naar mijn mening. Terwijl Aruba er perfect voor is, redelijk vlak en (bijna) altijd droog. Maar het wordt als gevaarlijk gezien, mede door het ontbreken van een duidelijke scheiding tussen auto verkeer en overig verkeer.

Links “oude”straat en rechts “nieuwe” straat (bario: Madiki)

Parkeervakken voor auto’s zijn nu met klinkers duidelijk aangegeven, wat voor een meer gestructureerde indeling zorgt. Door toepassing van verschillende kleuren klinkers, worden de verschillende functies benadrukt. Daarnaast kan de regen weg tussen de klinkers. Naast de klinker zorgt toepassing van groenstroken voor een fysieke scheiding en (op termijn) voor schaduw. Schaduw en groen maakt de wijk weer levendiger en aantrekkelijker.

Herinrichting straat van sociale woningbouw (bario: Seroe Patrichi)

Bovenstaande foto’s zijn van de eerste projecten, waar de straat in een bestaande wijk is gerenoveerd met hulp van klinkers. Het idee van toepassing en ontwerp van deze nieuwe straatindeling komt van architect Raffy Kock. Hij heeft de klinker naar mijn idee opnieuw geïntroduceerd op Aruba en heeft de voordelen van de toepassing laten zien. De rijrichting is in sommige situaties gewijzigd van tweerichting naar éénrichting. Enerzijds voor de veiligheid en anderzijds om ruimte te creëren voor de gewenste groenstrook, parkeervakken en stoep.

Inmiddels zijn er meerdere wijken aangepakt maar waarschijnlijk door bezuiniging zijn in een aantal straten helaas de groenstroken en de duidelijke scheiding tussen parkeervakken en stoep niet meer aangebracht. Hierdoor zijn een aantal voordelen zoals schaduw, langzamer rijden en gestructureerde indeling voor parkeren minder aanwezig. Het ontbreken van een stoeprand bijvoorbeeld,  zorgt er nu voor dat de stoep (of zijn het nu parkeervakken?) gebruikt wordt om te parkeren. Hierdoor heeft de voetganger geen plek meer .

“Nieuwe” straat (bario Ponton)

Het is niet zo dat asfalt van mij niet meer mag worden toegepast. Zeker niet. Asfalt kan en moet nog steeds toegepast worden. Maar met toevoeging van andere materialen zoals klinkers, kan een fysieke scheiding voor de functies aangebracht worden. Dit maakt het in de straat en wijk veiliger en aantrekkelijk.

De nieuwe indeling van de straat geeft de wijk een heel andere aanblik, zelfs wanneer er aan de woningen niks of nauwelijks iets verandert. Of het mooi is, mag over getwist worden, maar de veiligheid en de gestructureerde indeling zijn voor mij absoluut verbeteringen voor de bestaande wijk.