De belofte van duizend woningen per dag

Leestijd 8 – 10 minuten, door Yuri van Bergen

‘De belofte van duizend woningen per dag, sociaal ontwerp in beweging’ is geschreven ter gelegenheid van de opening van een nieuwe blog. De blog bestaandewijk.nl gaat vanaf vandaag verder onder de naam: www.duizendwoningenperdag.nl.

Voor het eerst sinds de wederopbouw van onze woningvoorraad hebben we als eigenaar en/ of bewoner geen volledige invloed meer op de manier waarop we wonen. De keuze om veel of weinig geld aan je woning uit te geven was tot nu toe altijd onze eigen verantwoordelijkheid. Misschien zijn de resultaten daarvan niet allemaal even mooi, betaalbaar of duurzaam maar we nemen hiervoor over het algemeen zelf wel de volledige verantwoordelijkheid.

Sinds de komst van het klimaatakkoord voor de gebouwde omgeving zijn de spelregels echter ineens en onomkeerbaar veranderd. Met het doel om over 32 jaar nagenoeg geen CO2 uitstoot te produceren door het gebruik van onze woningen krijgen we, de 17 miljoen gebruikers, er een nieuwe verantwoordelijkheid bij. Helaas hebben we momenteel NUL invloed op de manier waarop we dit gaan doen. Het dichtdraaien van de Groningse gaskraan en het selecteren van de eerste aardgasloze woonwijken zijn hiervan voor ons direct voelbare voorbeelden van opgelegde maatregelen.

En dat is nog maar het begin van de verduurzaming van de Nederlandse bebouwde omgeving. Eén ding is zeker, de transitie naar CO2 neutraal wonen gaan we op vele verschillende manieren merken. Gezien deze verduurzamingsopgave staat het nu al vast dat alle ruim 7,5 miljoen bestaande woningen de komende dertig jaar nog minimaal één grote verandering zullen ondergaan. Dus ook jouw woning komt aan de beurt! Bij ‘een grote verandering’ moet je niet denken aan een nieuw kozijn of een nieuwe cv-ketel, maar eerder aan een compleet nieuwe voorgevel of een nieuw dak inclusief nieuwe installaties.

Lees dit artikel verder op onze nieuwe blog:

www.duizendwoningenperdag.nl

 

Het effect van herhaalbaarheid

Bij elk onderhouds- of renovatieproject worden afwegingen gemaakt voor welke termijn het betreffende complex wordt aangepakt en welke maatregelen daar precies bij passen. Altijd wordt gekeken naar de beschikbare tekeningen en documenten uit het archief. Plattegronden, bouwtechnische staat en bouwfysische problemen worden in kaart gebracht. In een tijd waar betaalbaarheid het budget voor onderhoud drukt, is het noodzaak dit onderzoek zo gedegen mogelijk in korte tijd met beperkte urenbesteding uit te voeren.

Studies worden vrijwel altijd per complex (of een gedeelte daarvan) uitgevoerd. Ondanks dat in het verleden al studies zijn verricht of dat (nagenoeg) identieke complexen al gerenoveerd zijn is die informatie bijna nooit beschikbaar. Dit terwijl vaak wel veel overlap te vinden is tussen complexen van een corporatie, hetzij in bouwwijze, bouwjaar of toegepaste materialen. Door gebruik te maken van de aanwezige kennis kunnen planprocessen effectiever, sneller en dus goedkoper verlopen. Dat dit niet gebeurt is geen onwil, maar heeft veel meer te maken met het niet weten, niet zien en niet zoeken.

BouwhulpGroep_Sixties Eindhoven_1000px

Lees verder

De kracht van het grote getal

Door: Irene Edzes

De charme van het onaffe, de belofte door overmaat en verrassende contrasten; het draagt allemaal bij aan het succes van bekende herbestemmingsprojecten als Strijp-S (Eindhoven) en het NDSM-terrein (Amsterdam). Het gros van de leegstaande bedrijfsgebouwen is echter lang zo sexy niet als de voormalige Philipsfabrieken of havenloodsen. Nu de leegstand in veel steden kraakhelder in kaart is gebracht staat tegenover deze succesverhalen een reusachtige hoeveelheid onappetijtelijk, ongebruikt bedrijfsoppervlak.10335-56_1000px Lees verder

Asfalt versus klinkers

Door: Joost Saris

Asfalt, asfalt en nog eens asfalt. Dat was jaren de wens van bewoners in bestaande wijken op Aruba. In een bestaande bario (= wijk in Papiamento) zijn vaak zandwegen aanwezig of een zandstrook naast de asfaltweg. Door de droogte en wind geeft dit veel stof overlast. Asfalt in plaats van zand, lost dit stofprobleem voor een groot deel op. Maar ook als het een keer regent, dan zorgt asfalt voor minder overlast. Want áls het regent op Aruba, dan regent het hard en veel. Verdere uitleg is denk ik niet nodig om te begrijpen hoe een zandweg er dan uitziet.

De wens van bewoners voor meer asfalt, is daarom begrijpelijk. Maar is het esthetisch een verfraaiing of verbetering voor de wijk? Daar mag over getwist worden. Maar zoals alles heeft ook deze oplossing nadelen; auto’s gaan harder rijden, regen kan niet weg, geen onderscheid van ‘rijbaan’ auto, fiets, voetganger en parkeren. Maar blijkbaar wogen voor lange tijd de voordelen zwaarder dan de nadelen.

Art.06_afb.01
Straat en stoep van asfalt (bario Ponton)
Lees verder

Op zoek naar de eigenheid van steenstrips

Door Sandra Arts

In mei zijn we op uitnodiging van Sto naar de Elastolith fabriek in Haaksbergen gegaan voor een workshop. Sto is vooral bekend vanwege het buitengevelisolatiesysteem. Door de veelzijdigheid van dit pleisterwerk te combineren met de beeldkwaliteit van metselwerk hebben ze de nieuwe toepassing van Sto-Ecoshapes gevonden. Naast het feit dat de workshop uiteraard bedoeld was om wat meer bekendheid te krijgen met deze producten wilde Sto graag door de uitgenodigde architecten geïnspireerd worden om mogelijk het assortiment van de sto-ecoshapes uit te breiden. Ik denk dat we met z’n allen voldoende stof ter inspiratie hebben achtergelaten.

Lees verder

Samenwerken aan individuele aanpak

Door Dagmar Ebbeling

De aanpak van een woning kan niet los worden gezien van de eigenaar. Een particuliere eigenaar is vrij om, binnen zijn eigen mogelijkheden, zijn woning aan te passen aan zijn individuele wensen. Corporaties zullen ook vanuit andere belangen kijken naar keuzemogelijkheden van een bewoner bij aanpak van de woning.

Lees verder

Van leegstand naar tussenstand

Door: Dagmar Ebbeling

Het is al een tijdje helemaal in. Wonen in oude leegstaande kantoor- en fabriekspanden, die zijn leeggehaald en industrieel zijn opgeknapt. Prachtige lofts verrijzen. Daar waar eerst noeste arbeid werd verricht, is het nu goed toeven. Het zijn vaak hippe plekken geworden, artistieke en culturele broedplaatsen, een vorm van samenleven.

2015-05-19_artikel-1_kantoren_plaatje1

Lees verder

Er was eens…..

Het dilemma van verschillende perspectieven bij grootschalige renovatie 

Door Sandra Arts

Het blijft telkens weer een lastige situatie, het renoveren van woningen voor de zittende bewoners terwijl de woningen een monumentale status hebben. De overheid heeft dus ook iets te zeggen over het uiteindelijke resultaat, terwijl de eigenaar (de corporatie) het laatste woord wil hebben over wat er daadwerkelijk wel of niet gebeurt en de bewoner moet er prettig in blijven wonen.

Monumentale woningen staan er vaak al bijna honderd jaar. Destijds gebouwd volgens de toen geldende eisen en normen. In de jaren zeventig hebben deze woningen de renovatiegolf meegemaakt, waarbij het vooral ging om praktisch en functioneel, verruimen en meer daglicht. Met deze ingrepen had het beeld een minder hoge prioriteit dan nu. De uitstraling van de woningen is er na deze renovatieperiode dan ook meestal niet op vooruit gegaan.
Met de renovatieperiode die nu voor de deur staat, is er wel aandacht voor het beeld, vaak met het gevaar dat de bewoners voor hen belangrijke kwaliteiten moeten inleveren. Denk bijvoorbeeld aan de enorme, sober vormgegeven dakkapellen, die in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw op de daken van de kleine arbeiderswoningen zijn verrezen; veel ruimtelijke kwaliteit tegen vermindering van de beeldkwaliteit.

Lees verder

De afstandsbediening van de woningcorporatie

In het kader van de Design- en Innovatieworkshop (3)

Door Roel Simons en Sandra Arts

In dit derde en laatste artikel in de serie van de workshop design & innovatie bij Piet Hein Eek op 30 oktober 2014 gaan we in op de bewoners. We richten ons in dit verhaal op de bewoners van een sociale huurwoning en het verhaal begint op een normale donderdagavond.
Het regent buiten en het is koud, dus de verwarming staat lekker hoog en er staat nog niks gepland in de avond. Een bewoner pakt de afstandsbediening en zet de radio aan, door middel van een aantal knoppen wordt de juiste radiozender gevonden en het volume ingesteld op het wenselijke niveau. Na een tijdje is de bewoner klaar met muziek luisteren en wordt dezelfde afstandsbediening gebruikt om de radio uit te zetten en de tv te bedienen. De bewoner bepaalt zelf wat er die avond gebeurt in de woning en heeft de knoppen om dit te bedienen, op het moment waarop dat gewenst wordt. Dit komt omdat de afstandsbediening duidelijk is vormgegeven en dat iedere knop een logische vervolgactie heeft. Dit is een letterlijke vorm van ‘bewoners aan de knoppen’ die voor ons allen bekend is. Kijkend naar een renovatie van een sociale huurwoning zou het voor de bewoner zeer prettig zijn om ook te kunnen kiezen wanneer en in welke mate er gerenoveerd zal worden. Iedere bewoner heeft zo zijn eigen behoeften en wensen. Het ontwerpen van een afstandsbediening voor een renovatie zou een goede eerste stap zijn om dit te verwezenlijken.

Best-Universal-Remote-Controls-Updatedkopie

Lees verder

ONTWERPEN IN DE SERIE VAN EEN

In het kader van de design & innovatie workshop (1)

Door Sandra Arts en Roel Simons

Twee weken geleden hebben we vanuit onze weblog www. bestaandewijk.nl een inspiratieworkshop georganiseerd om de ideeën ten aanzien van design en innovatie in de dagelijkse ontwerppraktijk met elkaar te delen. Drie hedendaagse thema’s zijn hierbij aan bod gekomen; Ontwerpen in de serie van één, Denken in Componenten en Bewoners aan de knoppen. In een artikelenserie zullen de komende weken de drie thema’s verder uitgediept worden. Samen met de acht deelnemers worden conclusies getrokken en visies gegeven voor de toekomst.
In dit eerste artikel komt ‘Ontwerpen in de serie van één’ aan de orde; wat betekent de serie van één voor het beeld van de eengezinswoningen en andersom: wat betekent de huidige architectuur van de woningen voor de grenzen aan de serie van één.
De serie van één biedt de bewoner, net als de particuliere eigenaars, de mogelijkheid om zelf te bepalen wat hij wil wijzigen aan gevel of dak van zijn woning en wanneer hij deze wijziging wil aanbrengen. Dat klinkt natuurlijk perfect, maar om te voorkomen dat het straatbeeld een rommeltje wordt, moeten we ons de vraag stellen waar we de bewoners wel en waar niet uit kunnen laten kiezen. Je wilt zoveel mogelijk maatwerk aanbieden, maar waar liggen de grenzen?
Lees verder