ONTWERPEN IN DE SERIE VAN EEN

In het kader van de design & innovatie workshop (1)

Door Sandra Arts en Roel Simons

Twee weken geleden hebben we vanuit onze weblog www. bestaandewijk.nl een inspiratieworkshop georganiseerd om de ideeën ten aanzien van design en innovatie in de dagelijkse ontwerppraktijk met elkaar te delen. Drie hedendaagse thema’s zijn hierbij aan bod gekomen; Ontwerpen in de serie van één, Denken in Componenten en Bewoners aan de knoppen. In een artikelenserie zullen de komende weken de drie thema’s verder uitgediept worden. Samen met de acht deelnemers worden conclusies getrokken en visies gegeven voor de toekomst.
In dit eerste artikel komt ‘Ontwerpen in de serie van één’ aan de orde; wat betekent de serie van één voor het beeld van de eengezinswoningen en andersom: wat betekent de huidige architectuur van de woningen voor de grenzen aan de serie van één.
De serie van één biedt de bewoner, net als de particuliere eigenaars, de mogelijkheid om zelf te bepalen wat hij wil wijzigen aan gevel of dak van zijn woning en wanneer hij deze wijziging wil aanbrengen. Dat klinkt natuurlijk perfect, maar om te voorkomen dat het straatbeeld een rommeltje wordt, moeten we ons de vraag stellen waar we de bewoners wel en waar niet uit kunnen laten kiezen. Je wilt zoveel mogelijk maatwerk aanbieden, maar waar liggen de grenzen?
Lees verder

STUDENTENUNITS, EEN REPLICA VAN DE BEJAARDENHUISVESTING

Een serie over nieuwe plattegronden – 3 –

 

Door: Martin Liebregts

Rond 1970 zijn er in Nederland in enkele jaren tienduizend wooneenheden voor de zogenaamde ‘bejaarden’ gebouwd. Het omvatte de verzorgingstehuizen met één kamereenheid en incidenteel een tweepersoonseenheid, in combinatie met aanleunwoningen (tweekamerwoningen). Hetzelfde principe wordt nu toegepast bij de studentenhuisvesting met bijna dezelfde typologie en maten. Helaas zijn de bejaardenwoningen na vijftig jaar weer massaal vervangen of grondig gerenoveerd, waarbij alleen het casco nog in stand gehouden werd. Dit is en was het resultaat van een ‘eng’ economisch jasje, dat precies past bij de vraag van de korte termijn. In die zin is er iets te leren bij de invulling van de studentenhuisvesting en het bieden van ruimte aan flexibiliteit, mede met het oog op de toekomst. Tegelijkertijd is het ook verbazend, dat de verzorgingstehuizen en aanleunwoningen in studentensteden niet passend gemaakt worden voor een andere doelgroep. Soms is het verstandig de vraag roerend te maken en op zoek te gaan naar een passende vraag. Nu terug naar het ontwerp van de studentenhuisvesting en de oplossingen die nu bedacht worden met de erbij behorende eigenschappen: gemeenschappelijkheid, maatstructuur en ontsluitingsprincipe (1).

Lees verder

Voetafdrukken van de samenleving

Door: Sandra Arts

In dit artikel staan we stil bij de consequenties van de maatschappelijke ontwikkelingen en de maatschappelijke ideeën voor de stedenbouw en de aandachtpunten bij het corrigeren van de ontstane problemen.
Wat we uit dit betoog kunnen concluderen, is dat de stedenbouw deels iets is uit het verleden, maar dat het aanpassing verdient op verschillende onderdelen. Bij die aanpassing moet de eigenheid ontdekt worden en is voorzichtigheid geboden.

De stedenbouwkundige kaart van een dorp of stad is een beetje vergelijkbaar met een voetafdruk. Elke stad of dorp heeft zijn eigen herkenbare structuur die zich in de loop der jaren gevormd heeft. Het begon vanuit een centrum en breidde zich naar buiten toe uit. Elke tijdsperiode is daarom te herkennen door een specifieke vorm, beïnvloed door de maatschappelijke ideeën of idealen die we in die tijd hadden. Zoals bijvoorbeeld de bekende bloemkoolwijken en de stempelverkaveling een weerspiegeling zijn van de ideeën van dat moment.

In de loop der jaren hebben we de grenzen van de uitbreiding bereikt. Dat betekent dat de afdrukken van de steden en dorpen vrijwel niet meer zullen veranderen. De aanpassingen zullen zich beperken tot ingrepen op specifieke locaties.

Lees verder