renovatie

door

De afstandsbediening van de woningcorporatie

In het kader van de Design- en Innovatieworkshop (3)

Door Roel Simons en Sandra Arts

In dit derde en laatste artikel in de serie van de workshop design & innovatie bij Piet Hein Eek op 30 oktober 2014 gaan we in op de bewoners. We richten ons in dit verhaal op de bewoners van een sociale huurwoning en het verhaal begint op een normale donderdagavond.
Het regent buiten en het is koud, dus de verwarming staat lekker hoog en er staat nog niks gepland in de avond. Een bewoner pakt de afstandsbediening en zet de radio aan, door middel van een aantal knoppen wordt de juiste radiozender gevonden en het volume ingesteld op het wenselijke niveau. Na een tijdje is de bewoner klaar met muziek luisteren en wordt dezelfde afstandsbediening gebruikt om de radio uit te zetten en de tv te bedienen. De bewoner bepaalt zelf wat er die avond gebeurt in de woning en heeft de knoppen om dit te bedienen, op het moment waarop dat gewenst wordt. Dit komt omdat de afstandsbediening duidelijk is vormgegeven en dat iedere knop een logische vervolgactie heeft. Dit is een letterlijke vorm van ‘bewoners aan de knoppen’ die voor ons allen bekend is. Kijkend naar een renovatie van een sociale huurwoning zou het voor de bewoner zeer prettig zijn om ook te kunnen kiezen wanneer en in welke mate er gerenoveerd zal worden. Iedere bewoner heeft zo zijn eigen behoeften en wensen. Het ontwerpen van een afstandsbediening voor een renovatie zou een goede eerste stap zijn om dit te verwezenlijken.

Best-Universal-Remote-Controls-Updatedkopie

Lees verder →

door

DESIGN & INNOVATIE WORKSHOP

Door Sandra Arts en Roel Simons

De opgave voor de bestaande bouw is aan het veranderen en daarmee samenhangend de traditionele rol van de architect. De vraag is wanneer zien we de architect terug in het proces? Of wordt de kennis en kunde op een andere manier geborgd? Want architectuur in de bestaande wijk is meer dan het bepalen van de juiste kleur of de indeling van het gevelbeeld. Architectuur gaat over het totale gebouw, zowel intern als extern, waar naast beeld de ruimtelijkheid van een plattegrond net zo belangrijk is.

Op de nagolven van de Dutch Design Week, waarin alles draait om techniek, design en innovatie hebben we vanuit onze weblog www. bestaandewijk.nl een inspiratieworkshop georganiseerd om de ideeën ten aanzien van design en innovatie in de dagelijkse ontwerppraktijk met elkaar te delen. Hoe kijken wij als architecten naar de huidige ontwerpopgave en hoe kijkt de opdrachtgever naar de bestaande woningvoorraad? Drie hedendaagse thema’s zijn hierbij aan bod gekomen; Ontwerpen in de serie van één, Denken in Componenten en Bewoners aan de knoppen. Door middel van een actieve workshop is het gesprek gevoerd over wat de invloed is van de vernieuwende ideeën in de bouw, op de architectuur, het beeld, de uitstraling in de woningbouw. Met als doel deze kennis met elkaar te delen.

In een artikelenserie zullen de komende weken de drie thema’s verder uitgediept worden. Samen met de acht deelnemers worden conclusies getrokken en visies gegeven voor de toekomst. Lees verder →

door

WONEN AAN DE LIJNBAAN IN DE SCHOONHEID VAN DE WEDEROPBOUW

Door Sandra Arts

De oplevering van de eerste twee appartementen van in totaal 6 appartementen die gerealiseerd worden in een voormalige magazijnruimte en woning over drie verdiepingen boven een winkel in de binnenstad van Eindhoven in opdracht van Dela Vastgoed.

Hermanus Boexstraat 2 - LR

Lees verder →

door

Samenspel

Door: Dagmar Ebbeling 

Bij het maken van renovatieplannen, groot of klein, is het betrekken van bewoners steeds vaker een onderdeel van de planvorming. Regelmatig zitten we om tafel met een groep bewoners, die samen een klankbordgroep vormen, om plannen door te spreken voordat deze aan alle bewoners worden gepresenteerd. Eén van de belangrijkste bijdragen van de klankbordgroep is dat we samen kunnen uitvinden aan welke veranderingen, aanpassingen en keuzemogelijkheden de bewoners het meeste behoefte hebben.

Om met bewoners over de plannen te communiceren, kunnen verschillende zaken worden ingezet. Het is belangrijk te laten zien welke keuzemogelijkheden er geboden kunnen worden, maar het is net zo belangrijk dat iedereen begrip krijgt van de kosten die daarmee gemoeid zijn. Niet elke aanpassing kan kosteloos binnen een renovatieplan worden aangeboden aan bewoners en niet elke keuzemogelijkheid wordt uitgewerkt.

Door een indicatie te geven van de kosten van een ingreep, kan beter worden afgewogen welke maatregelen zinvol zijn bij dat betreffende project. Iedereen zal begrijpen dat het geld maar één keer kan worden uitgegeven en door informatie te geven over afwegingen (kosten, werkzaamheden, effect) is het voor een klankbordgroep helder waar de keuzemogelijkheden liggen.

Art-04 afb 01

Lees verder →

door

EERSTE ACTIVE HOUSE RENOVATIEPROJECT IN NEDERLAND

Door Sandra Arts

In Montfoort is het renovatieproject Active House gerealiseerd. De tien woningen vormden de pilot voor dit experiment in de sociale huursector.Voor de ontwikkeling van de plannen is een team gevormd van GroenWest, Velux Nederland BV, Danfoss en BouwhulpGroep BV.

http://www.velux.nl/professionals/architecten/duurzaamheid/duurzameprojecten/de_poorters

http://www.bouwhulp.nl/techniek/montfoort_poorterstraat.php

door

Bewoners aan het woord

Door Dagmar Ebbeling

Voordat we een renovatieplan maken houden we bij voorkeur een enquête onder bewoners. Dit omdat zij de woondeskundigen zijn van de betreffende woningen. Zij kunnen als geen ander aangeven waar de pijnpunten in het gebruik liggen. Dit levert waardevolle informatie op waarmee we de plannen sterker kunnen maken en waarmee we een beter draagvlak voor de te nemen ingrepen kunnen bereiken.

Vaak heeft de corporatie al veel informatie vanuit de onderhoudshistorie en vanuit het klachtenonderhoud. Ook komen tijdens bouwtechnische opnamen al veel punten aan het licht. Echter door het houden van een enquête, mits deze wordt uitgevoerd binnen een bepaald systeem, kunnen resultaten worden vergeleken.  De afgelopen 30 jaar hebben we inmiddels zoveel enquêtes op vergelijkbare wijze gehouden dat we op basis van woningtype, bouwjaar en bewonersgroep al een redelijke inschatting van de algemene beoordelingen kunnen maken. De toegevoegde waarde zijn de verborgen kwaliteiten van de woning die boven komen. Er wordt niet alleen naar de negatieve onderdelen van de woning gevraagd, maar ook naar de positieve zaken. Mensen geven aan waarom ze graag in de woning en in de omgeving wonen.

Lees verder →

door

OP ZOEK NAAR CONSENSUS ZONDER VOOROORDELEN

Door Roel Simons en Jorg van Waas

Het is woensdagavond acht uur en we bevinden ons in het buurthuis van de wijk. Twintig bewoners wachten op uitleg van de architect over de aanpak van hún woningen. Na verschillende bijeenkomsten is dit de avond dat het ontwerp als geheel wordt gepresenteerd. Een algemeen basisplan voor alle woningen in de wijk, dat tot stand is gekomen door de aanwezige cultuurhistorie , een monumentenstatus, een kader voor de gehele wijk, maar ook door de bewoners zelf.

De renovatie van een bestaande wijk omvat voor de ontwerper meer dan het maken van alleen een ontwerp. Hij onderzoekt de historie en de structuur van de wijk en vormt een visie. De bewoners vormen een wezenlijk onderdeel van de wijk en kennen hun woningen door en door. Communicatie met bewoners start dan ook nooit zonder vooroordelen van beide partijen. Bij de totstandkoming van een renovatieplan is het zaak dat er overeenstemming ontstaat over de invulling van de renovatie. Zowel de bewoner als de ontwerper moet zo neutraal mogelijk het plan benaderen en leren kijken en luisteren naar de ideeën van de ander. Samen ga je op zoek naar een consensus waarbij de vooroordelen opzij worden gezet en beide partijen bereid zijn hun eigen standpunt te heroverwegen.

 

Lees verder →

door

Van stedenbouw tot plattegrondontwikkeling

Een renovatieplan voor een uitbreidingswijk uit de jaren ’50 in Middelburg

Door Sandra Arts

De opgave
Het perspectief is om de 42 eengezinswoningen en 84 duplexwoningen opnieuw geschikt te maken voor een langlopende exploitatie, waarbij vooral de energetische prestatie verbeterd wordt. De corporatie is hierbij op zoek naar een verbeterplan voor de verschillende ingrepen die ze voor de woningen in gedachten hadden. Een gedeelte van de duplexwoningen moet bestemd worden voor een nieuwe bijzondere doelgroep, het andere gedeelte van de duplexwoningen moet ontduplext worden en eventueel verkocht als kluswoningen, waarbij alleen de schil wordt aangepakt. Voor de eengezinswoningen geldt alleen een renovatie.

Lees verder →

door

Een ontwikkeling door de tijd

door: Sandra Arts en Haico van Nunen

De aanpak van het Laurentiusplein onderscheidt zich door verschillende niveaus. Dit sluit aan bij de dagelijkse praktijk van woningcorporaties waarbij niet meer naar één oplossing gestreefd wordt. Er zijn verschillende mensen en het toekomstperspectief van de woningen is ook verschillend. Daarom moeten er ook verschillende oplossingen bedacht worden. De aanpak van de 143 woningen in het Limburgse Voerendaal is dan ook onderverdeeld in groot onderhoud, een deel hoogniveaurenovatie en een deel cascorenovatie. Daarbij wordt er een aantal woningen gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Iedere niveau vraagt om zijn eigen aanpak en eigen technieken.

Laurentiusplein en omgeving
De 143 woningen aan het Laurentiusplein zijn in periode 1915 tot 1921 gebouwd als mijnwerkerskolonie, de sociale huisvesting voor de mijnwerkers die in de Limburgse steenkolenmijnen werkzaam waren. De woningen zijn ontworpen door de architect Jan Stuyt. De tuindorpgedachte vormde de basis van het stedenbouwkundig en architectonisch concept. Kenmerkend aan zijn ontwerpen zijn de typisch landelijke architectuur, de duidelijke scheiding tussen openbaar en privé, de ruime opzet (grote kavels) en een verwijzing naar een organische opbouw (romantisch, landelijke opzet).

Oorspronkelijk hadden de verschillende woningtypen van het complex vrijwel dezelfde plattegrond. Op de begane grond bevond zich de woonkeuken en een voorkamer, met in de bijbouw het washok en een kleine bergplaats. Op de verdieping waren de slaapkamers, waar in het algemeen met veel mensen tegelijk werd geslapen. Het klinkt nu allemaal krap bemeten, maar voor die periode waren de woningen ruim te noemen. Lees verder →

door

Eenvoudig verkaveld in glooiend landschap

Door: Martin Liebregts en Sandra Arts 

De basis voor het renovatieplan ligt besloten in een beeldkwaliteitsplan. Hierin is vastgelegd hoe de soberheid uit het verleden gecorrigeerd kan worden: reinigen metselwerk, buitengevelisolatie op de verdieping, nieuwe puien ter plaatse van voordeuren. Als daktrim is een nieuw ontwikkelde pan gebruikt.
Verder zijn voor de woonomgeving aanvullende maatregelen bedacht om de nieuwe eigenschappen van de strokenverkaveling te verzachten: vormgeven van de erfafscheiding, terugdraaien van landjepik etc. Het resultaat is een fris ogend buurtje dat de bijnaam ‘Klein Thorn’ heeft gekregen door de ‘witte’ uitstraling. 

 In de wijk De Wieër, stadsdeel Heerlerheide te Heerlen, bezit Weller twee woningcomplexen van in totaal 396 woningen, die een stedenbouwkundige eenheid vormen door ontwerp, bouw en verkavelingspatroon. Complex 81 bestaat uit 46 blokken van ieder 6 eengezinswoningen (totaal 276) en Complex 82 uit 12 blokken van ieder 10 galerijwoningen (totaal 120). Het souterrain van Complex 82 omvat 120 bergingen, 101 garages, 2 stookruimten en 1 traforuimte.
De buurt/het deelgebied is gebouwd rond negentienzestig. De strokenverkaveling is een illustratie van de nieuwe stedenbouwkundige opvatting (licht, lucht en zon), met een sterk doorgevoerd gelijkheidsideaal. De aanwezigheid van het beperkt aantal gestapelde woningen zorgt voor enige ruimtelijke ordening door de openheid, hoogte en transparantie. Het groen vloeit bijna weg in het aangrenzende park.
Als je midden in de wijk staat, weet je eigenlijk niet of er ooit aan deze groene oase van zondagse rust een einde zal komen. Er is bijna geen hiërarchie, geen begin, geen einde. Het totaal heeft een enigszins amorfe vorm, omdat de beschikbare grond en contingenten het aantal woningen hebben bepaald. De structuur is abstract en hoeft niet te eindigen.  Lees verder →